مطالعه تطبیقی جنایت‏های علیه بشریت در حقوق ایران و میانمار (با تکیه بر جرم‏انگاری آن در قواعد فقه)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• سجاد رحمتی ترکاشوند ¹
• جمال بیگی ²
• بابک پورقهرمانی ³

¹ دانشجوی دکتری تخصصی، رشته حقوق کیفری و جرم‌شناسی، واحد مراغه، دانشگاه آزاد اسلامی، مراغه، ایران. [e-mail]

² دانشیار، گروه حقوق جزا و جرم‌شناسی، واحد مراغه، دانشگاه آزاد اسلامی، مراغه، ایران (نویسنده مسئول): [e-mail]

³ دانشیار، گروه حقوق جزا و جرم‌شناسی، واحد مراغه، دانشگاه آزاد اسلامی، مراغه، ایران. [e-mail]

چکیده

یکی از اهداف جرم‏انگاری جنایت‏های علیه بشریت، حمایت از حقوق بشر بوده و جرایمی را شامل می‏شود که ناقض ارزش‏های بشری و قواعد بین‏المللی می‏باشند، علت جرم‏انگاری آن، حمایت کیفری بین‏المللی از منافع جامعه، توجه به اصول حقوقی و صیانت از حق حیات و حق آزادی می‏باشد، که به عنوان نخستین حقوق بنیادین بشر نیز مورد توجه و احترام جامعه بین‏المللی نیز قرار گرفته است. سازمان‏های بین‏المللی به منظور مقابله با آن، اساسنامه دادگاه بین‏المللی کیفری را تدوین نموده‏اند تا در قبال جنایت‏های ارتکابی ضمانت اجرایی وجود داشته باشد. بیشتر دولت‏ها، این جنایت‏ها را در قوانین کیفری خود جرم‏انگاری کرده‏اند، با این حال در قوانین جزایی کشور میانمار پیش‏بینی نشده ولی مصادیق جنایت‏های علیه بشریت در آن احصاء شده است. در قانون جزای ایران نیز به صورت مستقل در این مورد جرم انگاری صورت نگرفته و مرتکب جنایت‏های علیه بشریت را مطابق اساسنامه دیوان بین‏المللی کیفری مورد تعقیب قرار می‏دهند، به همین خاطر این مقاله به دنبال بررسی جنایت‏های علیه بشریت در حقوق جزای میانمار و لزوم جرم‏انگاری آن با استناد به قواعد فقه، مانند قاعده لاضرر، نفی سبیل، و دفع ضرر محتمل بوده، و روش تحقیق به صورت توصیفی و تحلیلی و گردآوری اطلاعات نیز به صورت فیشبرداری می‏باشد. نحوه انجام پژوهش کیفی بوده و یافته‏های تحقیق حاکی از آن است، در قانون ایران و میانمار مصادیق جنایت‏های علیه بشریت شامل؛ قتل، تجاوز جنسی، بازداشت غیر قانونی، و شکنجه مورد جرم‏انگاری قرار گرفته است و تا کنون جرم مستقلی تحت عنوان جنایت علیه بشریت در قوانین کیفری وجود ندارد و نیازمند قانون‏گذاری مستقلی با استناد به قواعد فقه می‏باشد.

کلیدواژه‌ها

• جنایت‏ علیه بشریت
• جرم‏انگاری
• قاعده فقهی
• مقررات کیفری ایران
• مقررات کیفری میانمار

---